Teknik anlamda tavukçuluk, belirli bir kapasitenin üzerinde, bilimsel yöntemler uygulanarak ve karlılık amacıyla üretim yapılan, ekonomik bir uğraşı alanı olarak kabul edilmektedir. Bunun yanında üreticilerin gereksinimini karşılamak amacıyla küçük bir alanda ve az sayıda hayvanla da yapılabilmektedir. Bu şekilde üretici aile bireylerinin boş zamanları ile kullanılmayan iş güçlerinin değerlendirilmesi ve bireylerin ülkesel üretime katkısı sağlanmış olmaktadır. Ülkemizde oldukça önemli bir oran tutan modern işletme yöntemleriyle çalışan küçük tavukçuluk işletmeleri (2.000 kapasite), yapılan araştırmalar sonucunda, bir üretici aileye köy düzeyinin çok üstünde bir gelir sağladığı belirlenmiştir.
Başarılı bir tavukçuluk iyi ve sağlıklı civcivlerle başlar. Kaliteli civcivden kaliteli piliç gelişir, kaliteli piliçden kaliteli tavuk gelişir.öyleyse başlanğıçda civcivin iyisini bilmek, bulmak gerekir.
Nasıl bir civciv ?
Civcivler güvenilir kuruluşlardan alınmalıdır. Hepsi aynı yaşta olmalıdır. Hepsi bir örnek olmalıdır. Geniş ve yuvarlak başlı, parlak gözlü, kırmızı ibikli ve sakallı, uzun ve geniş sırtlı, parlak ve sık tüylü, kuyrukları yukarı meyilli, bacakları sağlam yapılı olmalıdır.
Civciv Döneminde Bakım Ve Büyütme Teknikleri
Başarılı bir yetiştiricilik için civciv, piliç ve tavuk döneminde bakım, besleme ve büyütme teknikleri önem taşır. Kuluçkadan yeni çıkan civcivler, çevre koşullarına oldukça duyarlıdır. Bu nedenle ve özellikle ilk haftalarda özel bakım isterler. Civcivler kümese alınmadan bir hafta önce kümeslerin hazırlanması gerekmektedir.
Civciv Gelmeden önce Yapılacak İşlemler
Kuluçkadan yeni çıkan civcivler çevre şartlarına oldukça duyarlıdır. Bu nedenle ve özellikle ilk haftalarda özel bakım isterler. Civcivler kümese alınmadan en az bir hafta önce binanın bakım ve temizliği yapılmış olması gerekir. Kuşların ve farelerin kümese girmeleri önlenmelidir. İlk günlerde zararlı hava akımını önlemek için bacalar kapatılmalıdır. Kümesler kapalı tutulmalıdır. Ana makinelerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Civcivler kümese gelmeden 24 saat önce kümes sıcaklığı ayarlanmalı ve ana makineleri çalıştırılmalıdır. Kümesin uygun bir tarafına civciv adedini, ölen veya satılanları, yem tüketimini, aşılamaları, kullanılan ilaçları yazmak için kümes kontrol kartı konmalıdır.
Civcivin Basacağı Zeminin Hazırlanması
Civciv kümesine önceden toz kireç serpilir. Daha sonra kümes ızgarasız ise altlık olarak 5-10 cm kalınlığında talaş veya saman serilir. Altlığa konulacak talaşın iri planya talaşı olması ve reçinesiz olması istenir. Talaşın içinde yabancı maddeler (naylon kırpıntısı, tel parçası, taş vs.) olmamasına dikkat edilmelidir.
Altlık hafif olmalı ve nem oranı % 20 civarında olmalıdır. Civciv büyütme kümesi ızgaralı ise ızgaraların yeterli kısmının üzerine ufak gözlü tavuk teli serilir. Yavruların ayaklarını zedelemeyecek şekilde sabitleştirilir.
Suluk ve Yemliklerin Hazırlanması
Yemlik ve suluklar temizlenir ve dezenfektanlı su ile güzelce yıkanır. Civciv suluklarının akıtmazlık kontrolleri yapılır. Otomatik suluk sistemi varsa sulukların her biri sökülmeli, parçaları teker teker elden geçirilmeli, pas tutmuş metal parçalar gaz ile temizlenip hafifçe yağlanmalıdır. Bilhassa yağlar kontrol edilmelidir. Nippel suluk kullanılıyorsa, teker teker nippeller gözden geçirilmelidir. Eğer otomatik yem konveyörü varsa bakıma alınmalıdır. Otomatik yem konveyörü, civcivler 3 haftalık olana kadar çalıştırılmaz. Kümesin su deposu da temizlenmelidir.
Civciv Isıtıcılarının ( Ana Makinesi ) Hazırlanması ve Bakımı
Civcivlerin sıhhatli ve zayiatsız büyümeleri için onlara sıcaklık temin eden gereçlerin olması lazımdır. Bunlarda ana makineleridir.
Ana makineleri civcivleri sıcak tutar. Isı 32-35 0C arasında olmalıdır. Isı asla 15C‘nin altına düşmemelidir. Civcivler 4-5 hafta ana makinesine muhtaçtır. Sonra gerek kalmaz.
Ana makineleri 2 türdür :
Yer tipi ana makineleri ( elektrikli, bütangazlı, infaruj gibi )
Kafes tipi ana makineleri ( battery tipi )
Civcivler, küçük işletmelerde soba veya her dairenin tam üst ortasına yerleştirilen bütan gazlı veya elektrikli radyanlarla ısıtılırlar. Bunun için civciv gelmeden önce sobalar yakılıp kontrol edilmeli, bu arada sobaların sürekli yakılacağı gözden kaçırılmamalıdır. Radyanlar kontrol edilip, içlerine dolmuş civciv tozları silkelenmelidir. Elektrikli radyanlar kontrol edilirken kümesin elektrik ve prizleride kontrol edilmelidir. Radyanların yerden yükseklikleri genelde bir insan boyundadır. Radyan civarındaki ahşap kısımlar korunmalıdır.
Radyanlar yere çok yaklaştırılmamalıdır. Altlık ve çevredeki eşyaların ateş alıp yangın çıkarabileceği unutulmamalıdır.
Yer tipi ana makineleri 400-500 civcive yeterlidir. Çok katlı ana makinelerinde her bölmeye 100 civciv konabilir. Kafes sisteminde 4 haftalığa kadar metre kareye 60 civciv daha sonra 25 piliç konabilir.